انحلال پذیری سنگ آهک و مسئلهٔ فرار آب از تکیهگاه چپ سد مارون، جنوب غرب ایران
|
|
|
|
چکیده: (10502 مشاهده) |
در این پژوهش پدیده فرار آب از تکیهگاه چپ سد مارون بررسی شده است. سد مذکور که با ارتفاع 170 متر بر روی رودخانه مارون در شمال بهبهان احداث شده و با تنظیم آب رودخانه ضمن تولید برق و کنترل سیلاب، آب مورد نیاز کشاورزی را نیز تامین میکند. محل سد در کوههای زاگرس و در تنگ تکاب دارد. در این ناحیه سری پیوستهای از سنگ آهکهای کارستی، مارن، شیل و ژیپس بهصورت چین خورده و گسل خورده از سن کرتاسه تا پلیئوسن موجودند. عمدهٔ حفاریهای زیرزمینی از جمله تونلهای انحراف 1و 2 در تکیهگاه چپ سد صورت گرقته است. قبل از آبگیری دریاچه، پوشش بتنی در قسمت وسط تونل انحراف 2 ایجاد شد ولی بخش بالا دست تونل بدون پوشش باقی ماند. با آبگیری دریاچه سد، کانالهای کارستی موجود درسازند آسماری در تکیهگاه چپ که تونل انحراف 2 را قطع میکنند فعال شده و فرار آب اتفاق افتاد. کل تراوش از تکیهگاه چپ سد به 10 مترمکعب در ثانیه رسید. بر اساس بررسیهای زمینشناسی مهندسی تفصیلی اقدامات علاجبخش انجام و فرار آب کنترل شد. در این پژوهش به منظور ارزیابی وضعیت تراوش و شرایط کارستی شدن آزمایشهای انحلالپذیری، XRD و XRF انجام شد. نتایج حاصله نشان میدهد که نقش هیدروژئولوژیکی درزههای اصلی عمود بر ساختمان زمینشناسی محل، نوع مواد پرکننده درزهها و ترک های بین لایهای در توسعه کارست و افزایش تراوش چشمگیر است. بنا بر این در مدت بهرهبرداری از سد بهعلت واگرایی مواد پرکننده درزهها وگسترش دهانه ناپیوستگیها افزایش میزان تراوش از تکیهگاه چپ محتمل است |
|
واژههای کلیدی: انحلال پذیری، کارست، فرار آب، سنگ آهک آسماری، درزه، دهانه درزه، تونل انحراف، مواد واگرا |
|
متن کامل [PDF 3030 kb]
(1941 دریافت)
|
پذیرش: 1395/7/14 | انتشار: 1395/7/14
|
|
|
|
|
ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|