۴ نتیجه برای آبهای زیرزمینی
مریم رضائی، نعمت حسنی، احمد خورسندی، احمد رضائی،
جلد ۹، شماره ۳ - ( ۷-۱۳۹۴ )
چکیده
تحقیقات متعدد نشان میدهند، آب‌زیرزمینی موجود در لایههای زمین هنگام زمین‌لرزه و پیش از آن دچار تحولات فیزیکی و شیمیایی میشود که دستگاههای اندازهگیری آن‌ها را ثبت می‌کند و با عنوان پیش‌نشانگرهای زمینآبشناختی از آن یاد میشود. همچنین طبق بررسی‌های انجام شده، امواج میدان الکترومغناطیس زمین هنگام زمین‌لرزه و حتی در بازۀ زمانی پیش از آن دچار نوساناتی میشود که به آن ناهنجاری‌های مغناطیسی گفته میشود. این دسته از ناهنجاری‌ها در حوزۀ دانشی زلزله به‌عنوان پیش‌نشانگر زمین‌مغناطیس شناخته می‌شوند. بنا بر این هدف از انجام این بررسی امکان‌سنجی ایجاد ارتباط بین دو دسته از پیش‌نشانگرهای زلزله (پیش نشانگرهای زمینآبشناختی و زمین‌مغناطیس) است. در این تحقیق، مجموعه‌ای از آزمایش‌ها بهمنظور بررسی اثر میدان‌های مغناطیسی در مشخصات فیزیکی و شیمیایی آب شامل، هدایت الکتریکی۱، کل مواد جامد محلول در آب۲ و ارتفاع سطح آب۳، در راستای استفاده در پیش‌بینی کوتاه‌مدت و میان‌مدت زلزله طراحی و اجرا شد. تجزیه و تحلیل نتایج آزمایش با استفاده از آزمون‌های آماری نشان می‌دهد که با ضریب اعتماد ۹۵ درصد، ارتباط معنی‌دار بخشی۴ میان میدان‌های مغناطیسی (پیش‌نشانگر زمین‌مغناطیس) و مشخصات فیزیکی و شیمیایی آب (پیش نشانگر آب‌شناختی) وجود دارد
رامین ساریخانی، امین جمشیدی، آرتمیس قاسمی دهنوی،
جلد ۱۴، شماره ۵ - ( ۱۰-۱۳۹۹ )
چکیده
منطقه روستایی رباط در شمال شهر خرم آباد (غرب ایران) واقع شده است. منابع آب زیرزمینی موجود در منطقه برای مصارف شرب و کشاورزی استفاده قرار میشود. واحدهای لیتولوژی اصلی منطقه عمدتاً شامل آهک، شیل، ماسه سنگ، کنگلومرا و مارن همراه با گچ و نمک است. بهمنظور ارزیابی کیفیت آبهای زیرزمینی منطقه تعداد ۱۵ نمونه از چشمهها و چاههای منطقه برداشت شد و برای شاخصهای شیمیایی، کاتیونها، آنیونها و عناصر فرعی تجزیه شد. براساس نتایج تجزیهای آبهای منطقه در گروه آبهای سخت تا خیلی سخت، بی مزه، لب شور تا خیلی شور قرار میگیرند و دارای ماهیت قلیایی هستند. فراوانی یونهای اصلی بدین صورت است Ca>Na>Mg>K و F<NO۳<SO۴ Cl> <HCO۳. زیاد بودن مقدار Na، Cl و EC در برخی از نمونهها در ارتباط با سازندهای گچی و نمکی و زیاد بودن مقدار نیترات در ارتباط با کودهای کشاورزی استفاده شده کشاورزان است، تعدادی از نمونهها غلضت HCO۳، Ca و Mg بالاتر از حد مجاز را نشان میدهند، که میتواند در ارتباط با سازندهای کربناته منطقه باشد. غالب‌ترین رخساره هیدروشیمیایی آبهای زیرزمینی منطقه Ca- HCO۳ و در مرتبۀ بعدی Na+ K- HCO۳است. کیفیت شیمیایی آبهای زیرزمینی مرتبط است با انحلال کانیها، تبادل یونی وزمان ماندگاری آبهای زیرزمین در تماس با مواد سنگی است. ۸۵ درصد منابع آبی بررسی شده برای آشامیدن و ۷۳ درصد برای کشاورزی کیفیت خوب تا قابل قبول دارند این دسته از آبها از سفرههای آهکی برداشت شده که دارای پوشش مارنی و ماسه سنگی هستند. بهمنظور بررسی زیست محیطی و تأثیر آبهای زیرزمینی بر سلامت انسان، نمونهها برای عناصر فرعی (Fe-Cu- Mn-Zn- Pb- Mo-As-Hg-Sn-Ni-Cr ) مورد آنالیز قرار گرفتند، نتایج نشان داد که غلضت همه عناصر فرعی تجزیه شده کمتر از حد مجاز است و بدین‌ترتیب منجر به آثار سوء بر محیط زیست و سلامت انسان نمیشوند.
مسعود مرسلی،
جلد ۱۷، شماره ۳ - ( ۹-۱۴۰۲ )
چکیده
حفر تونل در محیط اشباع و نفوذ جریان آب زیرزمینی به تونل‌های در حین حفاری یکی از مشکلات جدی در پروژه‌های تونلی است. نفوذ آب به تونل میتواند منجر به وارد شدن خساراتی به تجهیزات ساخت تونل، پرسنل، روند اجرای کار و ... شود. این موضوع نیاز فعلی و ضروری صنعت تونل سازی از پژوهش‌های کاربردی زمین شناسی است. همچنین با مطالعات هیدروژئولوژی چشمه‌های مسیر تونل و برآورد آب ورودی به تونل، احتمال خشک‌شدگی و یا کاهش آبدهی چشمه‌های مسیر تونل بررسی میشود. از طرفی، پیچیدگی‌های ورود آب به تونل و نبود یک روش دقیق و مناسب بر اهمیت این مطالعات می‌افزاید. روش‌های تجربی و تحلیلی جهت پیش بینی آب ورودی به تونل وجود دارد. در این مقاله علاوه بر معرفی روند کلی انجام مطالعات هیدروژئولوژی مسیر تونل‌ها به مقایسه درصد وزنی مطالعات هیدروژئولوژی و مشکلات مرتبط با آن پرداخته میشود. به طور متوسط بیش از ۳۰ درصد تمامی مشکلات تونل‌ها به آبهای زیرزمینی مرتبط است اما کمتر از ۵ درصد مطالعات در این زمینه انجام میشود. عدم تناسب وزنی دو موارد فوق و علل آن از دیگر موارد مطرح‌شده در این مقاله است.
امین احمدی، مریم زبرجد، غلامرضا میرزاوند،
جلد ۱۸، شماره ۱ - ( ۳-۱۴۰۳ )
چکیده
حریم تأثیر منطقه‌ای است که برداشت آب از چاه باعث کاهش تراز در آن میشود. مخروط افت یک شکل مخروطی از سطح آب در حریم تأثیر است و شناخت اثر عوامل مؤثر بر آن ضروری است. در مطالعات گذشته عمدتاً آبخوان‌هایی با سطح آب افقی بررسی شده و کمتر شرایط واقعی‌تر بررسی شده است. هدف از این پژوهش مطالعه‌ی دقیق‌تر اثر پارامترهای فیزیکی چاه بر مخروط افت در یکی از آبخوان‌های آزاد با سطح آب شیبدار است. در آبخوان مذکور یک چاه با دبی معمولی با استفاده از برنامه مادفلو شبیه‌سازی شده و اثر پارامترهای هدف، مطالعه شده است. نتایج نشان داد که: مخروط افت تا پمپاژهای طولانی و فواصل نسبتاً دور متقارن است؛ حریم تأثیر نهایتاً به کل آبخوان سرایت کرده و در فاصله‌های دور نیز افتِ قابل توجه ایجاد میشود؛ بخش قابل توجهی از افتِ چاه در لحظات اولیه‌ی خاموشی پمپ جبران شده اما در فواصل دور، تا مدت‌ها همچنان بر افت افزوده میشود؛ بر روی مخروط افت، نقطه عطفی قابل استخراج است که معرف حداقل افتی است که پس از خاموشی پمپ افزایش نمی‌یابد و میتواند به عنوان یک مقدار منحصربه‌فرد معرفی شود؛ با افزایش چند برابری دبی، عمق مخروط چند برابر میشود اما وسعت مخروط با نسبت اندکی افزایش می‌یابد؛ در روشن و خاموش شدن‌های متوالی شکل کلی مخروط تابع مقدار دبی اسمی چاه نبوده و عمدتاً تابع دبی متوسط برداشت از آبخوان است؛ نفوذ نسبی فقط در نزدیکی چاه باعث افزایش عمق مخروط شده و در فواصل دور تأثیر قابل توجهی بر شکل آن ندارد.
