امروزه تاثیر عملیات تزریق سیمان معمولاً توسط نتایج آزمایش‌های نفوذپذیری تائید می‌شود که این روش برای نشان دادن میزان تغییرات ایجاد شده در خصوصیات مکانیکی توده سنگ کافی نمی‌باشد. اگرچه محققان مختلف از آزمایش‌های برجا جهت ارزیابی بهبود خصوصیات مکانیکی توده سنگ استفاده کرده‌اند اما انجام این آزمایش‌ها هزینه‌بر و زمان‌بر بوده و همچنین مستلزم مهارت کافی است. تزریق سیمان باعث کاهش نفوذپذیری، بهبود وضعیت درزه‌ها و نهایتاً افزایش امتیاز توده سنگ در سیستم‌های رده‌بندی مهندسی سنگ می‌شود. بنابراین با اندازه‌گیری مقادیر شاخص کیفی توده سنگ (Q) در مغزه‌های بدست آمده از گمانه‌های تزریق شده، می‌توان میزان کارایی و موفقیت آمیز بودن عملیات تزریق در بهبود خصوصیات مکانیکی توده سنگ را نشان داد. در این پژوهش برای اولین بار از روش نگاربرداری Q به عنوان روشی ساده برای ارزیابی تاثیر تزریق سیمان در بهبود مدول تغییرشکل-پذیری توده سنگ استفاده شده و نتایج حاصل از نگاربرداری Q در پانل‌های تزریق آزمایشی ساختگاه سدهای بختیاری، بازفت و خرسان 2 را مورد بررسی قرار داده است. مقادیر مدول تغییرشکل‌پذیری توده سنگ در شرایط قبل و بعد از تزریق توسط نگاربرداری Q محاسبه شده است. نتایج محاسبات حاکی از همخوانی خوب بین مقادیر مدول تغییرشکل‌پذیری محاسبه شده از روش نگاربرداری Q و حاصل از آزمایش‌های برجا است. این همخوانی قابلیت و کارائی روش نگاربرداری Q برای ازیابی تاثیر عملیات تزریق و اندازه‌گیری پارامترهای توده سنگ را تایید می‌کند. همچنین نتایج نشان می‌دهد که توده سنگ‌هایی با کیفیت پایین-تر، به میزان بیشتری نسبت به توده سنگ‌هایی با کیفیت بالاتر بهبود یافته است.

واژه‌های کلیدی: تزریق سیمان، نگاربرداریQ، مدول تغییرشکل‌پذیری، سد، کنترل کیفیت

متن کامل [PDF 761 kb]   (3225 دریافت)