پهنهبندی خطر فرسایش خندقی در حوزۀ آبخیز قرناوه استان گلستان
|
کاظم صابر چناری*1، عبدالرضا بهره مند2، واحد بردی شیخ2، چوقی بایرام کمکی2 |
1- دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان ، k.saberchenari@gmail.com 2- دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان |
|
چکیده: (3033 مشاهده) |
فرسایش خندقی، بهعنوان عامل خطر اراضی، یکی از چالشهای آسیبزای فرسایش آبی بهشمار میرود که تأثیر بهسزایی در تخریب اراضی دارد. هدف از این تحقیق پهنهبندی خطر فرسایش خندقی حوزۀ آبخیز قرناوه استان گلستان با استفاده از مدلهای نسبت فراوانی و روش پیشنهادی گوپتا و جوشی (GNRF) است. بدینمنظور در ابتدا نقشۀ پراکنش پهنهای خندقهای (متغیر وابسته) حوزۀ آبخیز قرناوه با استفاده از بازدیدهای میدانی و تصاویر ماهوارهای، با مقیاس 1:75.000 در محیط نرمافزار سامانه اطلاعات مکانی تهیه شد. در ابتدا برای مدلسازی کل خندق های مشاهداتی به دو بخش تقسیم شد: 70 درصد پهنههای خندقی برای کالیبراسیون مدل و 30 درصد آن برای اعتبارسنجی مدل در نظر گرفته شد. در گام بعدی 7 لایه اطلاعاتی از قبیل درصد شیب، جهت شیب، انحنای سطح، نوع سازند زمینشناسی، نوع کاربری اراضی، میزان فاصله از رودخانه، میزان فاصله از جاده بهعنوان عوامل مؤثر (متغیر مستقل) بر ایجاد فرسایش خندقی انتخاب شدند. با مقایسۀ متغیرهای مستقل با متغیر وابسته، مقدار تراکم خندق در هر کلاس عوامل مستقل محاسبه شد. سپس نرخدهی طبقات براساس روابط موجود در مدلهای نسبت فراوانی وGNRF انجامشد. در نهایت با رویهمگذاری نقشههای نرخدهی شده، نقشه پهنهبندی خطر فرسایش خندقی بهدست آمد. نتایج مقایسه درصد فراوانی خندقها در کلاسههای خطر نشان داد که در مدلهای نسبت فراوانی و GNRF از کل پهنههای خندقی مرحلۀ اعتبارسنجی بهترتیب 11/78 و 52/74 درصد پهنهها در طبقات خطر زیاد و خیلی زیاد قرار دارند. نتایج اعتبارسنجی مدل با استفاده از روش جمع کیفی و ضریب کاپا نشان داد که مدل نسبت فراوانی با مقدار جمع کیفی و ضریب کاپای بیشتر (3 و 89/0) نسبت به مدل GNRF (27/1 و 74/0) برای پهنهبندی خطر فرسایش خندقی منطقۀ بررسی شده پیشنهاد میشود.
|
|
واژههای کلیدی: پهنهبندی خطر، فرسایش خندقی، حوزۀ آبخیز قرناوه، نسبت فراوانی، گوپتا و جوشی. |
|
متن کامل [PDF 1073 kb]
(726 دریافت)
|
نوع مطالعه: مقاله استخراج شده از پایان نامه |
موضوع مقاله:
زمین شناسی مهندسی دریافت: 1395/8/15 | پذیرش: 1396/2/27 | انتشار: 1397/5/29
|
|
|
|
|
ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|